Te lata uprawy groszku pachnącego - wzbudziły moja ciekawość w zakresie tego - jak groszek oddziałuje na ludzi. Dlaczego ten delikatny zapach i kształt tak drobnych kwiatów wzbudza aż takie emocje i odczucia.
Badania nad zapachem Lathyrus odoratus pokazują, że aromat groszku pachnącego pochodzi z naturalnej mieszanki lotnych związków chemicznych — m.in. linaloolu i alkoholu fenyloetylowego, które są znane również z innych roślin o działaniu relaksującym (np. lawendy czy róży) .
Zapach a mózg. Dlaczego groszek pachnący działa kojąco?
Zapach jest jednym z najsilniejszych bodźców, jakie odbiera ludzki mózg.
Działa szybciej niż słowo, obraz czy dotyk. Zanim zdążymy pomyśleć „ładnie pachnie”, informacja już dotarła do struktur odpowiedzialnych za emocje.
I właśnie dlatego zapach groszku pachnącego potrafi tak głęboko poruszyć.
Z neurobiologicznego punktu widzenia węch jest jedynym zmysłem, który nie przechodzi przez korę nową mózgu – czyli tę część odpowiedzialną za logiczne myślenie i analizę. Sygnał zapachowy trafia bezpośrednio do układu limbicznego:
– ciała migdałowatego (emocje),
– hipokampa (pamięć),
– podwzgórza (regulacja stresu i hormonów).
To dlatego zapachy wywołują wspomnienia, uspokajają lub wzruszają – zanim jeszcze zdążymy je nazwać.
Kwiaty groszku pachnącego wydzielają naturalne lotne związki aromatyczne, takie jak linalool, alkohole fenylowe i delikatne terpeny. Związki te są znane z tego, że wpływają na aktywność neuroprzekaźników, w tym GABA – układu odpowiedzialnego za wyciszenie i obniżenie napięcia nerwowego.
Mówiąc prościej: mózg odbiera ten zapach jako bezpieczny.
Nie jest ostry. Nie jest dominujący. Nie wymaga uwagi.
To bardzo ważne z punktu widzenia neurobiologii – układ nerwowy relaksuje się wtedy, gdy bodziec jest łagodny, przewidywalny i naturalny.
Dlatego groszek pachnący działa inaczej niż perfumy czy intensywne olejki eteryczne. Jego zapach nie „atakuje” zmysłów. On po prostu jest. Towarzyszy. Tworzy tło.
Badania nad zapachami pokazują, że aromaty kojarzone z naturą i ogrodem mogą obniżać poziom kortyzolu (hormonu stresu) i wspierać poczucie dobrostanu. W połączeniu z żywą rośliną efekt ten jest silniejszy – bo mózg odbiera nie tylko zapach, ale też kontekst: światło, zieleń, ruch rośliny.
Groszek pachnący nie leczy.
Ale wspiera układ nerwowy dokładnie tam, gdzie najbardziej tego dziś potrzebujemy – w codziennym przeciążeniu bodźcami.
Być może dlatego jeden bukiet w domu potrafi zmienić atmosferę całego dnia.
Co w kwiatach groszku daje zapach?
Naukowe analizy zapachu Lathyrus odoratus wykazały, że kwiaty wydzielają wiele lotnych związków aromatycznych (VOC), w tym przede wszystkim:
Aromaty o najważniejszym udziale:
Linalool – często kojarzony z delikatnym, kwiatowo-cytrusowym aromatem; występuje też w lawendzie i wielu kwiatach o działaniu relaksującym.
α-bergamotene – składnik o lekko cytrusowym, świeżym aromacie, powszechny w kwiatach i owocach.
Phenylethyl alcohol – pachnie jak róża lub piżmo kwiatowe, bardzo kojący i miękki aromat.
Myrcene – aromat ziołowy / korzenny, często występujący w nagietkach, chmielu czy mango.
Farnesene – lekko owocowa, przyjemna nuta często kojarzona z zapachem świeżych owoców.
Dodatkowo pojawiają się inne terpeny i alkohole, np. geraniol czy nerolidol — wszystkie razem budują bogaty bukiet zapachów dający wrażenie słodyczy, świeżości i natury. MDPI+1
W innych badaniach wskazuje się, że w innym kontekście głównym aromatem może być (E)-β-ocimene i linalool – czyli terpeny o aromatach „zielonych” i kwiatowych. ScienceDirect
Co to oznacza dla zapachu groszku?
Zapach groszku pachnącego to skutek działania wielu lotnych związków, które aktywują różne receptory w naszym nosie, dając wrażenie słodkiej świeżości, lekkiej cytrusowości i kwiatowej miękkości.
To właśnie kombinacja tych różnych aromatów tworzy wrażenie, które odczuwamy jako:
-
kojący
-
uspokajający
-
naturalny, świeży
-
„ciepły” i łagodny
Nie jest to zapach jednej dominującej nuty, ale harmonia kwiatowo-terpenowych związków, które w perfumach lub aromaterapii często wiąże się z psychologicznym relaksem i pozytywnymi emocjami. MDPI
Czy to może tłumaczyć terapeutyczną moc?
Choć groszek pachnący nie jest oficjalnym aromaterapeutykiem jak lawenda czy bergamotka, jego aromat:
✅ aktywuje receptory węchowe, które mogą kojarzyć się z naturą, świeżością i ciepłem
✅ jest delikatny i złożony, nie przytłaczający
✅ często wiąże się z pozytywnymi skojarzeniami — wspomnieniami ogrodu, lata, spokoju
W praktyce efekt ten może działać jak cichy reset zmysłów — coś jak łagodna, naturalna medytacja dla nosa. 🌿
Podsumowanie – skąd ta kojąca moc zapachu?
Z chemicznej harmonii wielu aromatycznych związków wydzielanych przez kwiaty groszku pachnącego
Z obecności terpenów i alkoholi o łagodnych, kwiatowych i ziołowych nutach
Z tego, jak nasz mózg interpretuje te sygnały — jako spokój, świeżość i dobrostan
To właśnie dlatego zapach groszku może dawać uczucie relaksu i zadowolenia — choć to nie terapia medyczna, to jego wpływ na zmysły jest podobny do działań aromaterapii naturalnej.
Przedsprzedaż sadzonek zaczynamy w lutym 2026. Zapraszamy !
Linki do źródeł
Volatile Distribution in Flowers of Lathyrus odoratus (pełny artykuł) – MDPI Plants
🔗 https://www.mdpi.com/2223-7747/13/23/3272 MDPIFloral volatiles of the sweet pea – Phytochemistry 1999
🔗 https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0031942298007559 ScienceDirectCharacterization of terpene synthases in Lathyrus odoratus – Plant and Cell Physiology
🔗 https://academic.oup.com/pcp/article/61/10/1733/5877951 OUP Academic
.png)
.jpg)
.jpg)

Komentarze
Prześlij komentarz